Zaburzenia erekcji, czyli niemożność podjęcia satysfakcjonującego współżycia płciowego, mogą mieć wiele przyczyn. Wśród nich są te natury psychologicznej, takie jak lęk, nerwica, depresja czy stres. Dowiedz się, na czym polegają psychogenne problemy z erekcją, jak odróżnić je od zaburzeń  spowodowanych przez inne czynniki oraz jak je leczyć. 

Czym są psychogenne zaburzenia erekcji ? 

Psychogenne zaburzenia erekcji, to problemy seksualne spowodowane czynnikami psychologicznymi, w odróżnieniu od organicznych przyczyn zaburzeń erekcji, takich jak choroby układu sercowo-naczyniowego, cukrzyca, otyłość czy uraz prącia. Problemy z erekcją o podłożu psychologicznym nie są związane z dysfunkcją lub chorobą organizmy i mogą występować nawet wtedy, gdy nie ma żadnych biologicznych powodów do trudności w pożyciu seksualnym. Do najczęstszych psychogennych zaburzeń erekcji należą przedwczesny wytrysk i trudności w osiągnięciu lub niemożność utrzymania wzwodu1. Pierwszy z tych problemów dotyczy w większej mierze młodych mężczyzn, drugi szacunkowo częściej zdarza się po 40. roku życia2. Psychogenne zaburzenia erekcji mogą jednak pojawić się w każdym wieku i stanowić dla dotkniętego nimi mężczyzny poważny oraz często wstydliwy problem.  Zaburzenia erekcji, niezależnie od ich przyczyny, mogą powodować trudności w związku i niemożność stworzenia trwałej relacji. Gdy w grę wchodzą czynniki psychologiczne, kwestia staje się jeszcze bardziej delikatna i wymagająca odpowiedniego postępowania. 

Psychogenne zaburzenia erekcji – jakie są ich objawy? 

Objawy w przypadku psychogennych zaburzeń erekcji są takie same jak przy  problemach ze wzwodem o podłożu organicznym. Pomimo podniecenia seksualnego występują  trudności z osiągnięciem lub utrzymaniem erekcji przez czas potrzebny do odbycia stosunku. Tym, co różni psychogenne zaburzenia erekcji od tych o podłożu somatycznym jest  spontaniczne pojawianie się  wzwodu, na przykład podczas snu czy tuż po przebudzeniu i w czasie masturbacji. Przy psychogennych zaburzeniach erekcji problem ze wzwodem może dotyczyć sytuacji współżycia z konkretną partnerką lub wszystkich prób intymnych zbliżeń. Objawy zazwyczaj pojawiają się nagle3, co również odróżnia ten rodzaj zaburzeń od tych o podłożu somatycznym, które najczęściej nasilają się stopniowo (wyjątek stanowią urazy prącia czy rdzenia kręgowego). 

 Psychogenne zaburzenia erekcji – przyczyny 

Psychogenne zaburzenia erekcji u mężczyzn mogą mieć wiele przyczyn. Gdy pojawiają się problemy z erekcją, psychika ma ogromne znaczenie. Już jednorazowe niepowodzenie może spowodować uraz psychiczny i nastawienie, które przy każdej kolejnej próbie będzie pogłębiać problem, aż do utrwalenia określonej reakcji.. W przypadku psychicznych przyczyn zaburzeń erekcji wyróżnia się typ uogólniony (np. brak podniecenia, brak intymnego nastroju) oraz typ sytuacyjny, np. związany z konkretną partnerką lub trudnościami w związku2. 

Powodem zaburzeń erekcji o podłożu psychicznym mogą być też lęki, fobie, nerwice, kompleksy, nieuświadomione skłonności homoseksualne oraz negatywne doświadczenia z młodości, a także – bardzo często – depresja4. Czasami powodem psychogennych zaburzeń erekcji są problemy w związku i nieumiejętność porozumienia się z partnerką, a także monotonia i brak odpowiedniej stymulacji. Młodzi mężczyźni mogą też odczuwać strach przed inicjacją seksualną lub niechcianą ciążą. Do przyczyn psychogennych zaburzeń erekcji zaliczane są też  niska samoocena i brak pewności siebie powodujące zahamowania w intymnych sytuacjach . Należy również wspomnieć o bardzo częstej przyczynie zaburzeń erekcji jaką jest stres. 

 Zaburzenia erekcji o podłożu psychogennym – leczenie 

Każdy przypadek zaburzeń erekcji wymaga konsultacji z lekarzem i diagnostyki, ponieważ przyczyną może być poważna choroba  somatyczna lub zaburzenia psychiczne, np. depresja. Jeśli wyniki badań wykluczą przyczynę organiczną, lekarz weźmie pod uwagę czynniki psychologiczne i przeprowadzi z pacjentem wywiad. W razie potrzeby skieruje pacjenta  do specjalisty – psychologa, seksuologa lub psychiatry.  W terapii  psychogennych zaburzeń erekcji stosuje się terapię indywidualną i partnerską oraz trening z udziałem partnerki5. Wybór metody leczenia zależy od rodzaju problemów natury psychicznej powodujących  problemy ze wzwodem. Przy urazach seksualnych i zahamowaniach, nerwicach i lękach powodujących np. przedwczesny wytrysk wskazana jest terapia indywidualna, w tym terapia poznawczo-behawioralna6. Terapia partnerska wskazana jest w przypadku problemów w związku, które przekładają się na sferę seksualną. Zaleca się szczerą rozmowę z partnerką i ewentualne zastosowanie metod treningowych w parach. 

Leki na potencję 

Objawy zaburzeń erekcji można zniwelować  przyjmując leki z sildenafilem, np. Mensil, Mensil Max lub tadalafilem, np. Tadalafil Mensil*.  Leki z sildenafilem działają już po 12 minutach od zażycia, a efekt utrzymuje się nawet do 5 godzin7. Działanie leku z tadalafilem zaczyna się po 16 minutach od zażycia i trwa nawet do 36 godzin8. Przed ich zastosowaniem należy zapoznać się z ulotką informacyjną i skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Preparaty lecznicze Mensil, Mensil Max oraz Tadalafil Mensil przeznaczone są dla mężczyzn powyżej 18 roku życia. 

Przypisy: 

  1. Łukasz Szczygieł, Zaburzenia sprawności seksualnej u mężczyzn, online: Praktyka lekarska, Farmakoterapia, http://www.praktyka-lekarska.pl/impotencja.pdf, data dostępu 28.01.2022.
  2. K. Hatzimouratidis, REKOMENDACJE DOTYCZĄCE ZABURZEŃ SEKSUALNYCH U MĘŻCZYZN: ZABURZENIA EREKCJI I PRZEDWCZESNY WYTRYSK, European Association of Urology 2015.
  3. Zbigniew Izdebski, Objawy i trudności w życiu seksualnym, Rocznik Lubuski cz. 2. 2006.
  4. Zbigniew Lew-Starowicz, Diagnostyka różnicowa zaburzeń erekcji, Seksuologia Polska 2005, 3, 2, 60–63.
  5. Michał Rabijewski, Zaburzenia erekcji – etiologia i leczenie, Przegląd Urologiczny 2006.
  6. Daniel Cysarz, Terapia poznawczo-behawioralna a przedwczesny wytrysk, Seksuologia Polska 2010;8(2):60-63.
  7. Na podstawie Charakterystyk Produktów Leczniczych Mensil i Mensil Max.
  8. Na podstawie Charakterystyki Produktu Leczniczego Tadalafil Mensil.

* Mensil oraz Mensil Max zawierają substancję czynną – syldenafil, Tadalafil Mensil – tadalafil. Syldenafil i tadalafil należą do leków z grupy inhibitorów fosfodiesterazy typu 5 (PDE5). Leki te działają poprzez wspomaganie rozkurczu naczyń krwionośnych w prąciu, zwiększając napływ krwi do prącia podczas podniecenia seksualnego. Syldenafil oraz tadalafil pomagają osiągnąć wzwód jedynie pod warunkiem uprzedniego pobudzenia seksualnego. 

Leki Mensil, Mensil Max i Tadalafil Mensil są stosowane w leczeniu zaburzeń wzwodu u dorosłych mężczyzn, definiowanych jako niemożność uzyskania lub utrzymania erekcji prącia wystarczającej do odbycia stosunku płciowego.